Bardzo często mężczyźni obawiają się bądź wstydzą mówić o swoich dolegliwościach. Warto walczyć z tymi groźnymi dla zdrowia i życia przekonaniami i uświadamiać panom, jak ważna jest odpowiednia diagnostyka. Jednym z doskonałych i bezpiecznych badań diagnostycznych dla mężczyzn jest USG jąder. Pozwala wykryć guzy i torbiele jąder, a także wodniaki i żylaki w obrębie tych gruczołów. USG jąder stosuje się także jako test do szybkiej diagnozy przy podejrzeniu skrętu jądra lub jego przydatków. Podpowiadamy, kiedy zgłosić się na badanie USG jąder i jakie zmiany może ono wykryć.
Wskazania do wykonania USG jąder
Jądra produkują plemniki i męskie hormony, zwłaszcza testosteron. Jądra narażone są na wiele chorób, w tym na te, które są nie tylko nieprzyjemne, ale mogą prowadzić do bezpłodności, a nawet śmierci – jeśli nie są odpowiednio leczone na czas. Punktem wyjścia jest postawienie prawidłowej diagnozy, co jest możliwe między innymi dzięki badaniu ultrasonograficznemu jąder.
Do USG jąder nie stosuje się klasycznej sondy, która ma zastosowanie na przykład w USG jamy brzusznej, lecz tak zwany czujnik liniowy. Generuje fale ultradźwiękowe o znacznie wyższej częstotliwości, dzięki czemu uzyskany obraz jest lepszej jakości i bardziej szczegółowy. Dzięki temu badanie może z dużą dokładnością określić, co powoduje dolegliwości i zgłaszane przez pacjenta objawy. USG jąder może również:
- wykryć nieprawidłowości w dopływie krwi do jąder – dzięki funkcji Dopplera (przepływ ten zwiększa się na przykład w ogniskach guza i ulega zaburzeniu w żylakach powrózka nasiennego),
- ocenić budowę i unaczynienie jąder, najądrzy i pęcherzyków nasiennych,
- zdiagnozować przyczyny niepłodności męskiej,
- określić obszerność ewentualnego uszkodzenia po mechanicznym urazie jąder,
- określić postać obserwowanych guzów lub grudek – płynną, mieszaną lub stałą (np. płyn oznacza torbiel, lity może odnosić się do guza),
- kontrolować zdrowie jąder po operacji i postęp innych zabiegów.
USG jąder wykonuje się również wtedy, gdy ta część ciała jest słabo rozwinięta, a także jeśli pacjent cierpi na atrofię lub tak zwane wnętrostwo, w którym jądro nie schodzi do moszny, ale pozostaje w pachwinie lub jamie brzusznej, co może prowadzić do przegrzania i w efekcie bezpłodności lub raka.
Przebieg badania USG jąder
W celu wykonania badania ultrasonograficznego jąder lekarz przesuwania głowicą ultrasonografu po skórze i delikatnie naciskania ją pod różnymi kątami. Głowice są wstępnie nasmarowane specjalnym żelem, który z jednej strony poprawia penetrację ultradźwięków, a z drugiej zmniejsza tarcie. Dyskomfort może powodować zimny żel i nacisk sondy, poza tym badanie jest całkowicie bezbolesne.
Przed badaniem USG jąder specjalista przeprowadza również krótki wywiad z pacjentem i ocenia jądra palpacyjnie. W zależności od zaleceń może poprosić pacjenta, aby położył się na plecach lub stanął na kozetce, ściągnął bieliznę i przyciągnął prącie do brzucha w celu odsłonięcia moszny.
Badanie USG najpierw wykrywa zdrowe jądro, a następnie jądro z objawami lub niepokojącymi zmianami. Przechodząc przez mosznę, głowica ultradźwiękowa emituje fale ultradźwiękowe, które wnikają w skórę, odbijają leżące pod nią struktury anatomiczne i wracają do głowy. Zbierany przez nią sygnał – różny dla różnych tkanek – jest w czasie rzeczywistym przetwarzany na obraz wyświetlany na ekranie urządzenia.
Badanie USG całego jądra trwa od kilku minut do maksymalnie pół godziny i nie wiąże się z żadnymi powikłaniami, dzięki czemu pacjent może od razu przystąpić do codziennych czynności. Wyniki są dostępne natychmiast. Lekarz niezwłocznie je omówi i w razie potrzeby zaleci ponowne badanie USG jąder, rozszerzenie diagnostyki o USG dróg moczowych lub USG węzłów chłonnych.
